Azərbaycan hərbi yolla Rusiya İmperiyasının, ardınca isə Sovet İttifaqının tərkibinə daxil edildikdən sonra imperiyanın mərkəzində baş verən proseslər ucqarlara da təsir edirdi. Rusiyada baş verənlər Azərbaycanda ictimai-siyasi şüura, sosial-iqtisadi vəziyyətə və mədəniyyətə təsir etməklə bərabər cinayətkarlıq sahəsində də izlər buraxırdı. Uzun illər boyu Rusiya və qonşu ərazilərdə formalaşan “qanuni oğru” kriminal fenomeni də belə təsirlərdən biri idi.
Kriminal aləmdə ən nüfuzlu titul sayılan “qanuni oğru”lar öz kodeksləri ilə seçilirdilər. Sovet İttifaqında, sonralar isə MDB məkanında geniş yer alan “qanuni oğru” lar arasında azərbaycanlılar da təmsil olunub. “Qanuni oğru” adını alan azərbaycanlıların tam siyahısını müəyyən etmək özündə müəyyən çətinliklər ehtiva edir.
Busaat.az lent.az-a istinadən bu günə qədər “qanuni oğru” adını alan əksər azərbaycanlıların adlarını və digər əlavə informasiyaları təqdim edir:
1. Əziz Bakinski (haqqında geniş məlumat yoxdur)
2. Anton Bakinski (haqqında geniş məlumat yoxdur)
3. Nazim Bakinski (haqqında geniş məlumat yoxdur)
4. Abbasov Novruz Müseyib oğlu 1959-cu ildə Tərtərdə anadan olub. 1994-cü ildə Moskvada “oğru” adı alıb. 2002-ci ildə Bakıda vəfat edib.
5. Ağayev Azər Davud oğlu 1962-ci ildə Bakıda doğulub. O 1981-ci ildə 10 saylı cəzaçəmkə müəssisəsində “oğru” adı alıb. 1989-cu ildə həbsxanada ölüb.
6. Ağayev Cavanşir Əmirşah oğlu 1967-ci ildə Bakıda anadan olub. 1993-cü ildə Bakıda 1 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində “oğru” adı alıb. 1995-ci ildə vəfat edib.
7. Əzimov Yaşar Mamed oğlu 1956-cı ildə Bakıda anadan olub. O 1996-cı ilin yanvarında Moskvada baş tutan “sxodka”da “oğru” titulu alıb. Həmən il Kamçatka diyarının Petropavlovsk-Kamçatsk şəhərində öldürülüb.
8. Əliyev Yusif Nurəddin oğlu 1971-ci ildə Şəmkirdə anadan olub. Yusif Şamxorski adı ilə tanınan avtoritet 2008-ci ilin noyabrında Moskvada öldürülüb.
9. Allahverdiyev Nofəl Murtuz oğlu 1963-cü ildə Bakıda anadan olub. Daha çox İlham Vosmoyski ləqəbi ilə tanınan “qanuni oğru” 1991-ci ildə vəfat edib.
10. Əmirov Rafət Əliraz oğlu 1979-cu ildə Şirvan (Əli Bayramlı) şəhərində anadan olub. O 2014-cü ildə Türkiyədə “qanuni oğru” adını alıb və 2020-ci ildə bu addan məhrum olunub.
11. Ceyhun Nəbi oğlu Gəncinski 1975-ci ildə Gəncədə anadan olub. O 2014-cü ildə Türkiyədə “qanuni oğru” adını alsa da 2015-ci ildə bu addan məhrum edilib.
12. Əhmədov Elman İbad oğlu 1968-ci ildə Siyəzəndə anadan olub.
13. Emin Hacılqabulski adı ilə tanınan Emin Camal oğlu Əhmədov 1982-ci ildə Hacıqabulda anadan olub. O 2013-ci ildə Yunanıstanda “qanuni oğru” adı alıb. 2017-ci ildə isə Krasnoyarsk diyarında “qanuni oğru” adından məhrum olunub.
14. Babayev Rəhim Gülhüseyn oğlu 1962-ci ildə Bakıda andan olub. “Juk” Rəhim adı ilə kriminal aləmdə tanınan Babayev 1991-ci ildə “qanuni oğru” adını alıb. O 1993-cü ildə Bakıda vəfat edib.
15. Əlibala Əlisəftar oğlu Həmidov 1972-ci ildə andan olub. “Qoca Bakinski” adı ilə tanınan criminal avtoritet 1998-ci ildə “qanuni oğru” adı alıb və 2013-cü ildə İstanbulda qətlə yetirilib.
16. Əli Müseyib oğlu Heydərov 1981-ci ildə Gəncədə doğulub. “Albert Rıjiy” ləqəbi ilə tanınan avtoritet 2012-ci ildə Sankt-Peterburqda “oğru” adı alıb. 2014-cü ildə bu adın ondan alınması barədə qərar verilib. Əli Heydərov 2021-ci ildə Moskvada fitness mərkəzində killer tərəfindən qətlə yetirilib.
17. Allahverdi Qulaməli oğlu Qulamov 1920-ci ildə Bakıda doğulub. O daha çox Allahverdi Əmircanski adı ilə tanınıb və 1961-ci ildə Rusiyanın Komi Respublikasında vəfat edib.
18. Valeh Hacıbala oğlu Hüseynov 1951-ci ildə Bakıda doğulub. O 1992-c ildə “qanuni oğru” adından məhrum olunub.
19. Hüseynov Məmməd İsgəndər oğlu 1961-c ildə Masallıda doğulub. Daha çox Masallı Mamed adı ilə tanınan Məmməd Hüseynov 1993-cü ilin dekabrında Bakıda 1 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində “oğru” adı alıb. 2011-ci ildə eyni müəssisədə vəfat edib.
20. Söhbət Cəmil oğlu Hüseynov 1963-cü ildə Bakıda doğulub. 1988-c ildə “qanuni oğru” adını alan Hüseynov 1997-ci ildə 7 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində keçinib. O daha çox Söhbət “Vosmoyski” adı ilə tanınırdı.
21. Gülalıyev Vafiq Ağababa oğlu 1944-cü ildə Şamaxıda anadan olub. Gülalıyevin “oğru” adını nə zaman aldığı məlum deyil. O 2005-ci ildə vəfat edib.
22. Dağlıyev Taleh Qəribxan oğlu yeni nəsil azərbaycanlı “qanuni oğru”lardan biridi. O 1983-cü ildə Maştağada doğulub, 2014-cü ildə Türkiyədə “qanuni oğru” adı alıb. Dağlıyev daha çox Tolik Noqinski adı ilə tanınır.
23. Canıyev Rövşən Rafiq oğlu 1975-ci ildə Lənkəran şəhərində anadan olub. O 2001-ci ildə Moskvada “qanuni oğru” adı alıb və 2016-cı ildə İstanbulda sui-qəsd nəticəsində öldürülüb.
24. Cəfərov Vaqif Faiq oğlu 1964-cü ildə Bakıda doğulub. Vaqif “Malıy” adı ilə tanınan Cəfərov 1989-cu ildə Bakıda “qanuni oğru” adı alıb.
25. Asif Yunus oğlu Zeynalabdiyev 1969-cu ildə Bakıda doğulub. Asif “Bakinski” imzası ilə tanınan Zeynalabdiyev 1995-ci ilin oktyabrında “qanuni oğru” adını alıb.
26. İbrahimov Dadaş Hikmət oğlu 1973-cü ildə Bakıda anadan olub. O 2000-ci ildə Moskvada “oğru” adı alıb. 2016-cı ildə isə Kiyev şəhərində öldürülüb.
27. İsmayılov Rəşad Mamed oğlu 1978-ci ildə Gəncədə anadan olub. Rəşad Gəncinski adı ilə tanınan avtoritet 2013-cü ildə Moskvada “qanuni oğru” adı alıb.
28. Nəriman Muxtar oğlu Qafarov 1924-cü ildə Gəncədə doğulub. Nəriman Kirovabadski adı ilə tanınan avtoritet 1950-ci ildə “oğru” adını alıb. O 1998-ci ildə vəfat edib.
29. Kərimov Bəxtiyar Ağababa oğlu 1959-cu ildə Novxanı kəndində doğulub. 1982-ci ildə Bakıda “oğru” adı alıb. Baxo Novxaninski adı ilə tanınan avtoritet 1998-ci ildə 13 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində ölüb.
30. Cavid İltizam oğlu Məmmədov 1985-ci ildə Ağcabədinin Yeni Qaradolaq kəndində doğulub. Dato “Ağcabədinski” adı ilə tanınan avtoritet 2013-cü ildə Dubayda “qanuni oğru” adını alıb.
31. Mehdiyev Arif Nurəddin oğlu 1961-ci ildə Göyçayda doğulub. O 1989-cu ildə “qanuni oğru” adını alıb. Kriminal aləmdə daha çox Arif “Sumqaitski” adı ilə tanınıb.
32. Mirzəyev Akif Əhmədəli oğlu 1958-ci ildə Bakıda doğulub. Akula Ramaninski adı ilə tanınan avtoritet 1986-cı ildə Moskvada “oğru” adı alıb, 2004-cü ildə vəfat edib.
33. Mirzəyev Vaqif Əhmədəli oğlu 1951-ci ildə Bakıda doğulub. Akif Mirzəyevin qardaşı olan Vaqif daha çox “Ramaninski” adı ilə tanınırdı. O 1976-cı ildə Qazaxıstanda doğulub və 1990-cı ildə Azərbaycanda vəfat edib.
34. Hikmət Məmmədqulu oğlu Muxtarov 1956-cı ildə Sabirabadın Kürkəndi kəndinə doğulub. Hikmət Sabirabadski adı ilə məşhur olan həmyerlimiz 1983-cü ildə “qanuni oğru” adını alıb. O 2006-cı ildə Moskvada sui-qəsd zamanı öldürülüb.
35. Yunus Canəhməd oğlu Nəzərov 1961-ci ildə Bakıda doğulub. O daha çox Yunus Yasamalski adı ilə tanınırdı. Yunus Nəzərov 1982-ci ildə Bakıda “oğru” adına layiq görülüb.
36. Səfərov Çingiz Nüsrət oğlu 1954-cü ildə Bakıda doğulub. 1974-cü ildə bütün ittifaqda məşhur Bayıl həbsxanasında “oğru” adı alıb. Çingiz “Razboynik” yaxud “Montinski” adı ilə tanınan “oğru” 1988-ci ildə bu adı alıb, 1991-ci ildə dünyasını dəyişib.
37. Səfərov Eldar Zeynal oğlu 1965-ci ildə Bakıda doğulub. O 1996-cı ildə “oğru” adını alıb.
38. Tağıyev Ülfət İsmayıl oğlu 1981-ci ildə Gəncədə doğulub. Rüfət Gəncinski adı ilə tanınan avtoritet 2012-ci ildə Dubayda “qanuni oğru” adı alıb.
39. Hacıbaba Tahir oğlu Talıbxanlı 1982-ci ildə Beyləqanda doğulub. Hacı Beyləqanski adı ilə tanınan avtoritet 2012-ci ildə Dubayda Ülfət Tağıyevlə birlikdə bu adı alıb.
40. Xankişiyev Həmidxan Mərdan oğlu 1957-ci ildə Bakıda doğulub. “Xirurq” ləqəbi ilə tanınan kriminal avtoritet 1993-cü ilin dekabrında bu adı alıb.
41. Rafiq Yavər oğlu Eyvazov 1982-ci ildə Masallıda doğulub. O, Rafiq “Masallinski” adı ilə tanınır. Rafiq “Masallinski” 2013-cü ildə “oğru” adını alıb.
42. Əliyev Baxış Muxtar oğlu 1974-cü ildə Gürcüstanın Dmanisi rayonunu Mamışlı kəndində doğulub. O 2004-cü ildə Moskvada “qanuni oğru” adını alıb. Baxış Əliyev 2014-cü ildə Odessada “Veçerniy Baku” restoranında qətlə yetirilib.
43. Əliyev İlqar İbrahim oğlu 1977-ci ildə Gürcüstanın Dmanisi rayonunda doğulub. İlqar “Dmanisski” adı ilə tanınan “qanuni oğru” bu adı 2012-ci ildə Yunanıstanda alıb.
44. Nəriman İsmayıl oğlu Əliyev 1930-cu ildə Ermənistanın İrəvan şəhərində doğulub. “Ded” ləqəbi ilə tanınan Nəriman Əliyev 1949-cu ildə bu adı alıb. O 1999-cu ildə Moskvada vəfat edib.
45. Qleb Elbrusoviç Həşimov 1982-ci il Rusiyanın İvanov vilayətinin Kineşma şəhərində doğulub. 2013-cü ildə Türkiyədə “qanuni oğru” adı alıb.
46. Otar Rasim oğlu Bədəlov 1973-cü ildə Gürcüstanın Marneuli şəhərində doğulub. Otar Marneulski adı ilə tanınan avtoritet 2001-ci ildə Moskvada “qanuni oğru” adı alıb, 2003-cü ildə “Take” suşi barında qətlə yetirilib.
47. Sergey Əli oğlu Qafarov 1956-cı ildə Türkmənistanda doğulub. O Sergey “İolatanski” adı ilə tanınırdı. Sergey Qafarov 2000-ci ildə vəfat edib.
48. Nadir Nəriman oğlu Səlifov 1972-ci ildə Gürcüstanın Dmanisi rayonunda anadan olub. O 2001-ci ildə 6 saylı cəzaçəkmə müəssisəsində “qanuni oğru” adı alıb. 2020-ci ildə Antalyada qətlə yetirilib.
49. Namiq Nəriman oğlu Səlifov 1976-cı ildə Dmanisidə anadan olub. O 2013-cü ildə İstanbulda “qanuni oğru” adı alıb.
50. Vaqif Mədət oğlu Süleymanov 1965-ci ildə Gürcüstanın paytaxtı Tbilisidə anadan olub. O 2001-ci ildə Moskvada “qanuni oğru” adı alıb.
51. Zaur Bayram oğlu Talıbov 2013-cü ildə Türkiyədə “qanuni oğru” adı alıb.
52. Nazim “Bakinski” 1951-ci ildə Bakıda doğulub. 1971-ci ildə Gorusda həbsxanada “qanuni oğru” adını alıb.
